Szybkie połączenie kolejowe z Gliwic do centrum Pyskowic oraz nowa „nitka” z Gliwic do Katowic przez Rudę Kochłowice w perspektywie 6 lat? Tak, to możliwe dzięki działaniom Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i skupionych w niej miast. Między innymi na budowę torów w ramach alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwic z Katowicami oraz odtworzenia linii kolejowej w Pyskowicach w celu przywrócenia ich połączenia z Gliwicami i Katowicami metropolia otrzymała znaczące, sięgające nawet 85% kosztów, dofinansowanie z programu „Kolej+”. Inwestycje ujęte w zakwalifikowanych wnioskach są przełomowe. Wpisują się w koncepcję Kolei Metropolitalnej – docelowo głównej osi całego systemu komunikacji publicznej w miastach i gminach G-ZM, bardzo ważnej dla Gliwic.
Kolej Metropolitalna, czyli szybka kolej aglomeracyjna planowana od kilku lat na dotychczasowych – rozbudowywanych – oraz całkowicie nowych torowiskach Śląska i Zagłębia, to najlepsza możliwa alternatywa dla rosnącego z roku na rok strumienia ruchu samochodowego w regionie. Szybkie pociągi metropolitalne kursujące co kilka-kilkanaście minut, łączące różne części metropolii i zgrane czasowo z autobusami metropolitalnymi, komunikacją tramwajową i lokalnym transportem autobusowym w obrębie nowoczesnych centrów przesiadkowych – takich jak powstające obecnie w Gliwicach – wyznaczą w perspektywie obecnej i nadchodzącej dekady wielką jakościową zmianę w zarządzaniu transportem indywidualnym i zbiorowym w miastach i gminach G-ZM.
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia równolegle uczestniczy również w programie „Kolej+”, którego celem jest uzupełnienie sieci kolejowej w miejscowościach powyżej 10 tys. mieszkańców, nieposiadających dostępu do połączeń pasażerskich z miastami wojewódzkimi lub takich, które mają dostęp do kolei, ale istniejące połączenia wymagają usprawnienia. W ostatnim czasie zakwalifikowano do niego sześć projektów liniowych G-ZM, w tym dwa uwzględniające Gliwice. Wszystkie wpisują się w koncepcję Kolei Metropolitalnej. Zdaniem władz Gliwic, realizacja do 2028 roku nowych połączeń kolejowych idealnie wpisze się w usprawnienie przepływu transportu pasażerskiego w mieście i regionie, zmniejszając jednocześnie ruch samochodowy i ryzyko korków ulicznych w godzinach szczytu.
– Nowoczesna, szybka kolej to podstawa sprawnej i komfortowej komunikacji w mieście i regionie, dlatego przyznanie dofinansowania na projekty G-ZM należy uznać za przełomowe. Nowe połączenia kolejowe nieporównywalnie ułatwią życie mieszkańcom, skracając im czas dotarcia do szkół, firm i domów. Do Gliwic z różnych części powiatu gliwickiego dojeżdża codzienne ponad 90 tys. osób. Opcja wygodnej podróży koleją metropolitalną lub metropolitalną autobusową „M-ką” do Centrum Przesiadkowego w Gliwicach (a tam wybór miejskiego autobusu lub Gliwickiego Roweru Miejskiego bądź po prostu spaceru do wybranej lokalizacji) będzie dla nich z całą pewnością szybsza i oszczędniejsza oraz lepsza dla środowiska, niż jazda samochodem w uciążliwych korkach. Mam nadzieję, że dzięki temu wiele osób zmieni podejście do korzystania z auta na rzecz bardziej ekologicznego transportu zbiorowego. Dodatkowo zyskamy jeszcze kolejne połączenie kolejowe z Katowicami obejmujące południowe dzielnice Rudy Śląskiej, do których dotarcie z Gliwic transportem publicznym było do tej pory utrudnione – podkreśla Mariusz Śpiewok, zastępca prezydenta Gliwic odpowiedzialny za sferę zarządzania transportem w mieście.
Gliwice → Pyskowice Miasto
Nowe, zdecydowanie szybsze połączenie kolejowe łączące Gliwice ze ścisłym centrum Pyskowic pozwoli m.in. zwiększyć liczbę pociągów obsługujących po drodze przystanek Gliwice Łabędy. Miasto będzie na to gotowe, bowiem od dłuższego czasu dąży do jego przekształcenia w jeden z większych miejskich węzłów przesiadkowych – kolejowo-drogowych. Zarząd Dróg Miejskich w Gliwicach we współpracy ze spółką kolejową PKP PLK, odpowiedzialną za rozbudowę stacji Gliwice Łabędy, przygotowuje się do przebudowy sąsiadującego z nią układu drogowego w obrębie ulic Przyszowskiej, Wolności, Strzelców Bytomskich, Głównej i Staromiejskiej. Obecnie trwają prace nad dokumentacją projektową. Planowane rozpoczęcie procedury przetargowej w celu wyłonienia wykonawcy robót budowlanych (przewidziane w ostatnim kwartale tego roku lub na początku 2023 roku) będzie zależne od pozyskania dofinansowania przez PKP PLK S.A. na realizację robót kolejowych.
Pociągi do Pyskowic będą zatrzymywały się także na planowanym do budowy nowym przystanku Gliwice Kopernika, realizowanym w rejonie ul. Perseusza w ramach innego projektu PKP PLK S.A. Ten przystanek również będzie miał charakter węzła przesiadkowego kolejowo-drogowego z niezbędną infrastrukturą parkingową. Na jego realizację miasto będzie starało się pozyskać dofinansowanie unijne w ramach obecnej perspektywy finansowej. Warto dodać, że prace budowlane zarówno przy os. Kopernika, jak i w Łabędach będą prowadzone tak, by ich zakończenie zbiegło się z uruchomieniem Kolei Metropolitalnej.
Dla sąsiadujących z Gliwicami Pyskowic niedawne rozstrzygnięcie naboru wniosków projektowych do programu „Kolej+” jest milowym krokiem dla dalszego rozwoju miasta i kolejnym przykładem udanej, owocnej współpracy samorządów.
– Pyskowice są komunikacyjną bramą metropolii, dopinając tym samym korytarz kolejowy wschód – zachód i węzłem przesiadkowym dla naszych najbliższych sąsiadów. Od 2028 roku będziemy ostatnim – czy też pierwszym – przystankiem Kolei Metropolitalnej. Projekt odbudowy linii kolejowej nr 198 Pyskowice – Pyskowice Miasto dla przywrócenia połączeń między Katowicami, Gliwicami i Pyskowicami nie udałby się, gdyby nie ogromne wsparcie Miasta Gliwice, Zarządu Metropolii i miast tworzących G-ZM. Dziękuję wszystkim, którzy w niego wierzyli. To działanie jest kolejnym przykładem na to, że kiedy łączy nas samorząd, projekty będące dla wielu w sferze marzeń stają się realne. Pyskowice, Kuźnica, Łabędy, Osiedle Kopernik – to 40 tys. potencjalnych pasażerów, którzy będą mogli wybrać ekologiczną formę transportu. Za jakiś czas pyskowiczanie będą dojeżdżać do Gliwic szybko i wygodnie, ekologicznie i tanio – komentuje Adam Wójcik, burmistrz Pyskowic.
Gliwice → Ruda Kochłowice → Katowice
W przyszłości Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia planuje również rozbudowę głównej linii kolejowej łączącej Gliwice z Katowicami, gdzie zostanie dobudowana druga para torów. Obecnie opracowywane jest studium wykonalności dla tej inwestycji.
– Alternatywą dla tego odcinka będzie wyremontowana trasa południowa przez Rudę Kochłowice (wraz z budową przystanku pod roboczą nazwą Gliwice Osiedle Wyzwolenia), która zostanie zmodernizowana w ramach programu „Kolej+” – mówi Grzegorz Kwitek, członek Zarządu G-ZM, odpowiedzialny za politykę transportową metropolii. – W rezultacie, po zrealizowaniu dwóch inwestycji – połączenia Gliwic z Pyskowicami oraz Katowicami przez Rudę Śląską w ramach projektu Kolei Metropolitalnej – w przyszłości mieszkańcy G-ZM będą mieli dogodniejszy dostęp do kolei, która stanie się kręgosłupem systemu transportowego na terenie metropolii – podkreśla Grzegorz Kwitek.
Rozwojowi Kolei Metropolitalnej w Gliwicach towarzyszyć mają kolejne planowe działania na rzecz ograniczenia nadmiernego ruchu samochodów w mieście.
– Przewidujemy dalsze ograniczanie ruchu w ścisłym centrum, m.in. dalsze zamykanie gliwickiej starówki dla aut, poprzedzone konsultacjami z mieszkańcami, a w dalszej perspektywie modernizację ul. Zwycięstwa, na której ruch samochodowy również powinien zostać ograniczony. Z tą myślą realizowany będzie parking nad Drogową Trasą Średnicową i poszerzany będzie tabor wygodnych, niskoemisyjnych autobusów. Zmieniona zostanie też organizacja ruchu, począwszy od zmiany dojazdu do gliwickiej onkologii po zakończeniu budowy parkingu wielopoziomowego na jej terenie. Wzorujemy się na miastach zachodniej Europy, szczególnie niemieckich, w których dojazd do ścisłego centrum bazuje na szynie. To kolej lub metro jest bazą systematycznie rozwijanego transportu publicznego – zaznacza wiceprezydent Gliwic Mariusz Śpiewok.
fot. R. Neumann/UM Gliwice
