W Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach powstała pierwsza w
Polsce Poradnia Onkologiczna dla Młodych Dorosłych
Dla pacjentów w wieku 18-39 lat, którzy zachorowali na nowotwór złośliwy przed
ukończeniem 18. roku życia, w Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach uruchomiono
– we współpracy z Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie onkologii i hematologii
dziecięcej dla województwa śląskiego – pierwszą w Polsce Poradnię Onkologiczną dla
Młodych Dorosłych.
Pacjenci są do niej kierowani głównie przez lekarzy prowadzących z oddziałów onkologii i
hematologii dziecięcej, ale sami również mogą zapisać się na wizytę.
– W Poradni Onkologicznej dla Młodych Dorosłych odbywają się wizyty kontrolne, których
celem jest monitorowanie stanu zdrowia, w tym późnych powikłań zastosowanego leczenia
onkologicznego oraz profilaktyka nowotworowa. Zajmuje się tym wielodyscyplinarny zespół,
w którego skład wchodzą: onkolodzy kliniczni i radioterapeuci, hematolodzy, endokrynolodzy,
kardiolodzy, neurolog, ginekolog, laryngolog, okulista, neurologopeda i psycholog –
informuje lek. med. Katarzyna Drosik-Rutowicz z I Kliniki Radioterapii i Chemioterapii
Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach, członek zespołu poradni, która działa w
strukturze Zakładu Radioterapii.
Termin wizyty trzeba uzgodnić telefonicznie
Termin wizyty w Poradni Onkologicznej dla Młodych Dorosłych ustala się telefonicznie z
koordynatorem, Agnieszką Szczyrbą, pod nr. 784 981 893, który jest czynny od poniedziałku
do piątku w godzinach 8.00-14.30. W sytuacji, gdy pacjent jest przekazywany przez ośrodek
pediatryczny, konieczne jest ustalenie pierwszej wizyty w poradni co najmniej miesiąc przed
ukończeniem przez niego 18. roku życia – z uwagi na konieczność ustalenia dalszego leczenia
lub obserwacji, w tym zarezerwowania terminów badań obrazowych.
Kontrole w poradni odbywają się zgodnie z harmonogramem określonym w wytycznych
Polskiej Unii Onkologii i Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej – do 5 lat od
zakończenia leczenia onkologicznego, a następnie raz w roku przez kolejne 5 lat i raz na 2
lata do ukończenia 39. roku życia.
W razie konieczności kontynuacji leczenia onkologicznego lub rozpoznania progresji
choroby, dalsze leczenie prowadzone jest w Zakładzie Radioterapii lub w odpowiedniej
klinice narządowej Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach.
Młodzi dorośli mają utrudniony dostęp do opieki onkologicznej
Poradnia Onkologiczna dla Młodych Dorosłych powstała z inicjatywy prof. dr. hab. n. med.
Krzysztofa Składowskiego, dyrektora gliwickiego oddziału Narodowego Instytutu Onkologii
w Gliwicach, który jest konsultantem krajowym w dziedzinie radioterapii onkologicznej oraz
prof. dr. hab. n. med. Tomasza Szczepańskiego, rektora Śląskiego Uniwersytetu
Medycznego w Katowicach, śląskiego konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie onkologii i
hematologii dziecięcej i przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii
Dziecięcej. Poradnia ma ułatwić dostęp do opieki onkologicznej pacjentom, którzy przed
ukończeniem 18. roku życia byli diagnozowani i leczeni w dziecięcych oddziałach
onkologicznych i hematologicznych, ale jako dorośli nie mogą już pozostawać pod ich
opieką. Niestety nie zawsze są oni płynnie przekazywani do ośrodków onkologicznych dla
dorosłych. Po osiągnięciu pełnoletności wielu z nich pozostaje bez opieki, co pogarsza efekty
ich dotychczasowego leczenia i medianę przeżycia całkowitego.
– Nowotwory złośliwe u młodzieży i młodych dorosłych są coraz częściej uznawane za
odrębne jednostki chorobowe ze względu na specyficzne cechy obserwowane w tej grupie
wiekowej, które odróżniają je zarówno od typowych nowotworów pediatrycznych, jak i
postaci stwierdzanych u dorosłych – tłumaczy Katarzyna Drosik-Rutowicz.
Jak dodaje, poradnia zapewnia takim pacjentom kompleksową opiekę onkologiczną. – Nie
jest to tylko kontrola w zakresie choroby, którą u nich rozpoznano, ale dotyczy wszystkich
problemów, z jakimi się zmagają. Chorzy, którzy byli leczeni w wieku dziecięcym, bardzo
często mają uszkodzoną oś hormonalną i potrzebują opieki endokrynologicznej. Wymagają
też opieki kardiologicznej z okresową kontrolą wydolności serca, zwłaszcza jeśli byli leczeni
antracyklinami, które są kardiotoksyczne. Do tego dochodzą kontrole neurologiczne związane
z zaburzeniami lub powikłaniami po leczeniu, potrzebna jest opieka psychologiczna i
neurologopedyczna. Sami ustalamy schematy postępowania dla takich pacjentów, ponieważ
nikt ich do tej pory nie opracował – mówi dr Katarzyna Drosik-Rutowicz.
Nie wszyscy wiedzą o istnieniu Poradni Onkologicznej dla Młodych Dorosłych
Obecnie do poradni kierowani są pacjenci z trzech śląskich szpitali pediatrycznych,
zlokalizowanych w Katowicach, Chorzowie i Zabrzu, nad którymi nadzór prowadzi
Wojewódzki Konsultant w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej. Do tej pory zapisało
się do niej 26 pacjentów w wieku 18-39 lat. Jest jednak wielu chorych, którzy już jakiś czas
temu zakończyli leczenie w oddziałach pediatrycznych, ale nie zgłosili się do Narodowego
Instytutu Onkologii w Gliwicach, ponieważ nie wiedzą o istnieniu Poradni Onkologicznej dla
Młodych Dorosłych.
– Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach kojarzony był do tej pory wyłącznie z leczeniem
dorosłych pacjentów. Nie wszyscy wiedzą, że od wielu lat pomoc znajdują u nas również
chore dzieci. Leczymy je promieniami w Zakładzie Radioterapii, zapewniamy im również
diagnostykę i terapię w Zakładzie Medycyny Nuklearnej i Endokrynologii Onkologicznej.
Poradnię Onkologiczną dla Młodych Dorosłych uruchomiliśmy dla pacjentów, którzy po
ukończeniu 18 lat nie mogą być już leczeni w ośrodkach pediatrycznych, ale nadal wymagają
regularnych kontroli i obserwacji po leczeniu onkologicznym. Zespół naszych specjalistów z
różnych dziedzin zapewnia im kompleksową opiekę, nie muszą szukać pomocy na własną rękę
– mówi dyrektor gliwickiego oddziału Narodowego Instytutu Onkologii prof. Krzysztof
Składowski.
– Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej jest zwolennikiem skoordynowanej
opieki nad młodymi pacjentami po leczeniu onkologicznym – dodaje jego przewodniczący
prof. Tomasz Szczepański.
Fot. Tomasz Narodowski / NIO Gliwice.