Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Odpadów ukończyło kolejne inwestycje ważne dla mieszkańców Gliwic i ochrony środowiska. Przy ul. Rybnickiej 199B powstała m.in. nowoczesna, ekologiczna oczyszczalnia odcieków składowiskowych, pozwalająca na odzysk wody, a także pobudzenie produkcji biogazu i – w konsekwencji – wytworzenie energii elektrycznej. Dzięki zastosowanym technologiom procesy zachodzące w oczyszczalni są bezpieczne dla natury, a bezwartościowy początkowo odciek staje się surowcem wtórnym – cennym zasobem do powtórnego użycia przez przedsiębiorstwo. Tak właśnie działa gospodarka obiegu zamkniętego!
– Oczyszczalnia odcieków to serce wdrożonego w PZO modelu gospodarki obiegu zamkniętego – podkreśla Magdalena Budny, prezes Przedsiębiorstwa Zagospodarowania Odpadów w Gliwicach. Stanowi ją nie jeden obiekt, a dwa wąskie, 12-metrowe kontenery, przykryte panelami fotowoltaicznymi zapewniającymi co najmniej 13 megawatogodzin rocznie energii odnawialnej, posiadające zarazem własny magazyn energii elektrycznej. Kryją one supernowoczesną instalację działającą w oparciu o przyjazne środowisku technologie membranowe – ultrafiltrację, odwróconą osmozę przywracającą wodzie czystość, a także elektrodejonizację pozwalającą otrzymać wodę ultraczystą o najwyższych parametrach jakości. Jak to możliwe? Zastosowane w instalacji membrany mają superdrobne pory i są jak sito o „oczkach” zdolnych do zatrzymania cząstek wielkości bakterii i wirusów. Dzięki temu podczas filtracji odcieków przedostaje się przez nie woda, a pozostają resztki do dalszego wykorzystania.
Membrany zajmują powierzchnię blisko jednej dziesiątej hektara (około 1000 m2). Jak wyliczono, ich wykorzystanie pozwoli na przetworzenie przez PZO 37 tys. m3 odcieków rocznie. Taka ilość pozwoliłaby napełnić 15 basenów gliwickiej krytej pływalni Olimpijczyk!
Z oczyszczonych odcieków powstają dwa produkty – retentat i permeat.
Retentat jest stężonym koncentratem odfiltrowanego odcieku. Bardzo przydatnym – magistralą nawadniającą trafia bowiem na wierzchowiny kwater składowiska, wzmacniając swoim skondensowanym składem chemicznym procesy fermentacyjne w złożu odpadów dla zwiększenia produkcji biogazu. W tym czasie nadmiar odcieków z kwater, poprzez zbiorniki otwarte i podziemie, znów wraca do oczyszczalni, gdzie proces filtrowania zaczyna się na nowo.
Biogaz, produkowany w kwaterach dzięki sile retentatu, trafia do rurociągów podziemnych i przesyłany jest za pomocą stacji ssaw do odsiarczalnika oraz jednostki kogeneracyjnej. To właśnie w niej w procesie spalania oczyszczonego gazu wytwarzana jest energia cieplna i elektryczna, która po zaspokojeniu potrzeb PZO jest odsprzedawana firmie Tauron.
Drugi z produktów – permeat – to odzyskana woda zwana często szarą lub demineralizowaną, o różnorodnym zastosowaniu pozwalającym oszczędzić bezcenną wodę pitną. Permeat służy najpierw do przemywania membran oczyszczalni. Jego nadmiar będzie magazynowany w nowo wybudowanym zbiorniku retencyjnym o pojemności 1870 m3, z którego ponad 2-kilometrową magistralą tłoczną będzie trafiać odpłatnie do pobliskiej firmy Górażdże, wykorzystującą filtrat jako wodę technologiczną do produkcji betonu. Permeat znajdzie też zastosowanie w powstającym Centrum Edukacji Ekologicznej (do sanitariatów, na cele przeciwpożarowe i do nawadniania terenów zielonych wokół zabudowań), w budynku pomocniczym przy Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych oraz do zasilania wodochłonnej, mokrej bariery antyodorowej okalającej kompostownię PZO. W przyszłym roku odzyskana woda trafi też magistralą tłoczną do myjki ciśnieniowej czyszczącej podwozia pojazdów ciężarowych wyjeżdżających z terenu gliwickiego składowiska.
– Wdrożony u nas model gospodarki obiegu zamkniętego pozwala całkowicie zagospodarować odcieki składowiskowe z pełnym wykorzystaniem zarówno retentatu, jak i permeatu. To mała cegiełka Przedsiębiorstwa Zagospodarowania Odpadów w kierunku przeciwdziałania globalnemu efektowi cieplarnianemu, zmianom klimatycznym i poprawy jakości środowiska naturalnego – podkreśla prezes Magdalena Budny.
W ślad za ekologią pójdą wkrótce zyski finansowe. Spółka spodziewa się wymiernych efektów z tytułu pobierania opłat za permeat od Górażdże Beton oraz zwiększenia produkcji biogazu, która pozwoli na wytworzenie energii elektrycznej w kogeneracji i jej sprzedaż do sieci Tauron. Ponowne wykorzystanie wody to z kolei oszczędności na wodzie pitnej, a także najrozsądniejszy sposób zasilania bariery antyodorowej mokrej, która jest bardzo wodochłonna.
Wartość inwestycji PZO (zarówno realizacji oczyszczalni odcieków składowiskowych, jak i wdrożenia gospodarki obiegu zamkniętego oraz przebudowy drogi technologicznej) sięga 10,7 mln zł. Z budżetu miasta przekazano na ten cel 3, 8 mln zł.
– Takie inwestycje pokazują, że warto śledzić najnowsze trendy, stawiać na innowacje i najlepsze technologie, podejmować wyzwania ważne dla mieszkańców i środowiska, słowem – „uciekać do przodu”, by spełniać najbardziej restrykcyjne normy środowiskowe. Dzięki takim przedsięwzięciom gliwicki system odbioru i zagospodarowania odpadów jest nowoczesny, ekologiczny i tani – komentuje zastępca prezydenta Gliwic Mariusz Śpiewok.
