Dalekie obserwacje, to specyficzny i coraz bardziej popularny rodzaj fotografii krajobrazowej, gdzie fotograf celowo obserwuje i wykonuje zdjęcia obiektów lub szczytów górskich oddalonych o wiele kilometrów bezpośrednio z powierzchni terenu lub z obiektów trwale związanych z powierzchnią ziemi, na przykład wież widokowych, wysokich budynków. Nie można fotografować z drona, motolotni czy samolotów.
Światowe i Polskie obserwacje
Rekordem świata (stan na 2 października 2020) w dziedzinie dalekich obserwacji jest obserwacja Pic Gaspard (Alpy, masyw Écrins) z Pic de Finestrelles (Pireneje) na dystansie 443 km. Fotografię wykonał Marc Bret 16 lipca 2016 roku
Obecny rekord Polski w dalekich obserwacjach został pobity 2 stycznia 2020 roku i należy do Krzysztofa Strasburgera, który po zachodzie słońca sfotografował ze szczytu Śnieżnika Kłodzkiego oddalony o 281 km alpejski masyw Schneeberg w Alpach Styryjsko-Dolnoaustriackich. Wyczyn ten został powtórzony 15 lutego 2021 roku przez Artura Robaka i Tobiasza Rangno.
Natomiast rekord najdalszej udokumentowanej obserwacji Tatr z terenu Polski został pobity 7 stycznia 2022 roku z miejscowości Polichna (Wzniesienia Urzędowskie) w województwie lubelskim i wynosi aż 236 km!
Początek na Górnym Śląsku
Zapoczątkowanie miało miejsce w 2006 roku w naszym regionie, gdzie grupa miejscowych fotografów zaczęła celowo obserwować i wykonywać zdjęcia Beskidów i Tatr daleko położonych z wysokich budynków, wzgórz lub hałd pokopalnianych. Z czasem grupa na „Astro forum” zaczęła się rozrastać i w 2008 roku powstała specjalna strona www.dalekieobserwacje.eu, gdzie znajdziemy setki wykonanych publikacji z różnych rejonów w Polsce i za granicą.
Dalekie Obserwacje z Gliwic
Ten rodzaj fotografii dotarł również do Gliwic, a pierwszą przełomową obserwacje Tatr z Gliwic, a konkretnie z masztu Radiostacji Gliwice dokonali 14 listopada 2010 roku Andrzej Jarczewski i Patryk Bródka. Ten drugi posłał tego pierwszego (dotychczasowego klucznika) na czubek drewnianego masztu o wschodzie słońca i wtedy też właśnie doszło do przełomowej obserwacji, a pierwsze Tatry widziane z Gliwic stały się faktem! Oczywiście na codzień nie ma możliwości by mieszkańcy lub turyści mogli osobiście wejść na wieże, ale nie oznacza to jednak, że jest to jedyne miejsce w mieście na tego typu obserwacje.
Mieszkańcy wyższych pięter bloków w Gliwicach również mogą obserwować pasmo Beskidów, a zwłaszcza z gliwickiego Osiedla Kopernika dostrzeżemy Tatrzańskie szczyty. Po stronie zachodniej mamy najlepszy widok na Sudety wschodnie, a najdalszym widocznym szczytem jest Śnieżnik – 130 km!
Wieża kościoła Wszystkich Świętych, to najwyższy ogólnodostępny punkt w centrum Gliwic dla mieszkańców i turystów. Wejścia odbywają się od maja do końca września w każdą sobotę i niedzielę o 16 i 17 (po dwa wejścia). Na szczyt wchodzi się z przewodnikiem i pobyt trwa ok. 1 godz. Bilety w cenie 10 zł/os (zakup przy wejściu na wieżę). Nie trzeba się zapisywać, wystarczy przyjść przed wieżę na wybraną godzinę. Istnieje również możliwość wejścia w innym dniu, o innej godzinie, wystarczy umówić wejście z gliwickim oddziałem PTTK.
Warto zaopatrzyć się w dobrą lornetkę, gdyż z tarasu na 57 metrze możemy podziwiać całą panoramę Gliwic i okolic, Górę św. Anny, a także Babią Górę, Beskid Żywiecki, Beskid Mały, Beskid Śląski, Beskid Śląsko – Morawski, oraz zachodnie pasmo Sudetów z najwyższym czeskim szczytem Pradziad oddalonym ponad 100 km od Gliwic.
Na lewo od Babiej przy dobrych warunkach widać Tatrzańskiego Gerlacha – 164 km! Niestety wybrane godziny w sezonie letnim mogą być niewystarczające by dokonać tej najdalszej obserwacji. Najczęściej Tatry z Gliwic możemy oglądać późną jesienią, zimą przy inwersji, oraz wiosną.
A może hałda?
W Gliwicach mamy kilka ogólnodostępnych hałd, najlepsze widokowe znajdują się w Sośnicy oraz Ostropie.
Hałda w Sośnicy prezentuje najlepszy widok na Sudety wschodnie z Pradziadem – 110 km. Wiosną 2-3 marca i jesienią 10-11 października można sfotografować bardzo spektakularne zjawisko w postaci zachodzącego słońca za wspomnianym szczytem z nadajnikiem, ale… nie zawsze. Warunkiem takiej obserwacji jest bezchmurne niebo. Zdarza się, że na takie zdjęcie trzeba czekać nawet kilka lat!
Hałda w Ostropie to jedyne miejsce w Gliwicach z poziomu ziemi, które oferuje widok na Tatry – 168 km i Małą Fatrę – 127 km!
Pierwszej takiej obserwacji z hałdy „enduro” dokonali 19 lutego 2022 roku Tadeusz Bieg i Patryk Bródka. Ponadto hałda oferuje świetny widok na Gliwice oraz industrial Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, z katowickimi wieżowcami na horyzoncie.
Okolice Gliwic również oferują świetne widoki!
Najlepszym miejscem do dalekich obserwacji z okolic Gliwic, są wzgórza w miejscowościach Sarnów oraz Gajowice w okolicach Toszka. Tatry widziane z tych miejsc są w odległości ponad 185 km! Ponadto wspomniane punkty oferują atrakcyjny widok na Górę św. Anny i Sudety wschodnie.
Jeśli posiadacie dobry aparat „z dużym zoomem” lub dobrą lornetkę, to z powyższych polecanych miejsc sami możecie dokonać spektakularnych dalekich obserwacji!
