Dostępność przestrzeni i usług publicznych dla osób ze szczególnymi potrzebami to dla Gliwic kwestia priorytetowa. Dlatego miasto systematycznie realizuje projekty, które pozwalają na podniesienie komfortu ich życia, ułatwiają uczestnictwo w życiu społecznym i korzystanie z oferty miejskich placówek. W ostatnim czasie w przestrzeni miejskiej pojawiły się nowe udogodnienia, następne są już planowane.
Działania na rzecz zapewniania dostępności miejskiej przestrzeni i miejskich placówek dla osób ze szczególnymi potrzebami są w Gliwicach prowadzone systematycznie w różnych obszarach – architektonicznym, cyfrowym i informacyjno-komunikacyjnym. Zadania priorytetowe ujęte są w „Planie działania na rzecz poprawy zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w Urzędzie Miejskim w Gliwicach i miejskich jednostkach organizacyjnych na lata 2023–2028”. Udogodnienia wprowadzane są również na bieżąco podczas realizacji nowych miejskich inwestycji oraz remontów istniejącej infrastruktury. Miasto skutecznie pozyskuje na ten cel dofinansowanie zewnętrzne, dzięki czemu tempo zmian jest szybsze, a osoby ze szczególnymi potrzebami mają coraz łatwiejszy dostęp do usług publicznych – miejskich instytucji, placówek edukacyjnych, ale także obiektów kulturalnych czy rekreacyjnych.
– Zapewnianie dostępności to nie tylko usuwanie barier fizycznych, ale także zmiana naszego myślenia o przestrzeni czy usługach. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim aspekcie należy nastawić się raczej na proces, a nie na rewolucyjne zmiany. Tworząc plan działania i przedstawiając propozycje zmian, współpracujemy ze środowiskami osób z niepełnosprawnościami. Konsultujemy także realizację nowych miejskich inwestycji pod kątem zapewnienia dostępności – mówi Katarzyna Chwastek, przewodnicząca działającego w ramach Urzędu Miejskiego zespołu ds. zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, którego zadaniem jest m.in. koordynacja tego typu działań w Urzędzie oraz miejskich jednostkach organizacyjnych.
Dostępne Gliwice
Ponad 214 tys. zł pozyskały Gliwice w ramach zakończonego w 2023 roku grantu „Dostępne Gliwice – poprawa dostępności usług publicznych w gliwickich jednostkach organizacyjnych”, dofinansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w ramach projektu „Dostępny samorząd – granty”. Zrealizowano w sumie 24 działania w 14 miejskich jednostkach organizacyjnych – m.in. placówkach edukacyjnych, Urzędzie Miejskim, Ośrodku Pomocy Społecznej, Środowiskowym Domu Samopomocy, Powiatowym Urzędzie Pracy i Domu Pomocy Społecznej „Nasz Dom”. Objęły one: montaż platformy pionowej przy wejściu głównym do Szkoły Podstawowej nr 8, przebudowę węzła sanitarnego i dostosowanie toalety w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 14, modernizację pochylni wewnątrz budynku ZSO nr 8, wykonanie podłoża antypoślizgowego w budynku ZSO nr 7 oraz przebudowę dojścia do budynku Przedszkola Miejskiego nr 16 przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 6, a także zakup pętli indukcyjnych dla 8 jednostek, zakup krzeseł ewakuacyjnych dla 6 jednostek i oznakowanie budynku (w tym zakup planów tyflograficznych) w 2 jednostkach. Łączny koszt wszystkich działań wyniósł ponad 300 tys. zł, w tym 90 tys. zł z miejskiego budżetu.
Szkoły bez barier
Ponad 1,3 mln zł to wartość projektu „Szkoły bez barier w Gliwicach” realizowanego w programie „Dostępna szkoła”, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020. Uczestniczyły w nim w latach 2021–2023: Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12 oraz Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 16. W ramach projektu Szkoła Podstawowa nr 15 przy ZS-P nr 12 oraz SP nr 23 przy ZS-P nr 16 wdrożyły standardy Modelu Dostępnej Szkoły i poprawiły dostępność dla uczniów poprzez wyeliminowanie barier architektonicznych, wyszkolenie kadry pedagogicznej, dostosowanie procedur oraz pomieszczeń dydaktycznych, a także zakup wyposażenia i pomocy dydaktycznych niezbędnych do prowadzenia zajęć z dziećmi ze specjalnymi potrzebami.
Kultura bez barier
Ponad 156 tys. zł pozyskał Teatr Miejski na działania w projekcie „Teatr w strefie ciszy”, zmierzające do dostosowania oferty kulturalnej i narzędzi komunikacyjnych Teatru do potrzeb osób z niepełnosprawnościami słuchu. Zaadaptowano do bezstresowego korzystania przez osoby niesłyszące przestrzeń dla widzów (kasy, szatnię, foyer, salę widowiskową), dostosowano stronę internetową do wymogów dostępności cyfrowej, a dodatkowo zrealizowano 6 spektakli dla osób niesłyszących. Miejska Biblioteka Publiczna kontynuowała w ubiegłym roku działania związane z udostępnianiem zasobów i swojej oferty, usuwając bariery w obszarach: widzenia, słyszenia, poruszania się i rozumienia. Nową, dostępną wersję zyskała strona internetowa MBP, kupiono specjalistyczny sprzęt, który ułatwi korzystanie z biblioteki osobom z dysfunkcjami wzroku i słuchu, powiększono zbiór audiobooków oraz książek z dużą czcionką. Grant „Biblioteka łączy” to także szereg ciekawych spotkań, warsztatów i wystaw. Wartość grantu to ponad 187 tys. zł.
Dostępna przestrzeń publiczna
W 2024 roku realizowane są m.in. kolejne zadania dofinansowane ze środków PFRON w ramach projektu „Dostępna Przestrzeń Publiczna”. Miejski Zarząd Usług Komunalnych pozyskał ponad 530 tys. zł na modernizację oraz rozbudowę placu zabaw na skwerze Bottrop, a Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 – ponad 254 tys. zł na zakup windy, pętli indukcyjnej i krzeseł ewakuacyjnych.
Działania Gliwic zostały nagrodzone
Gliwice nie ustają w działaniach na rzecz zapewniania dostępności, które realizowane są zwłaszcza w ramach nowych miejskich inwestycji. Przypomnijmy, że w ubiegłym roku ogólnopolską nagrodę Lider Dostępności 2023 za jakość zastosowanych rozwiązań oraz dostosowanie do potrzeb wszystkich użytkowników otrzymało gliwickie Centrum Przesiadkowe. Obiekt jest nie tylko nowoczesny i funkcjonalny, ale przede wszystkim pozbawiony barier i dostępny dla szerokiego grona podróżnych. Kapituła konkursowa doceniła m.in. dostosowanie CP do potrzeb osób niewidomych i niedowidzących, będące efektem ścisłej współpracy z gliwickim kołem Polskiego Związku Niewidomych. Warto podkreślić, że na terenie CP wprowadzane są kolejne udogodnienia – już wkrótce osoby z niepełnosprawnościami będą mogły skorzystać z komfortki. To rozkładany przewijak dla dorosłych, który umieszczony zostanie w pomieszczeniu zlokalizowanym na piętrze budynku głównego. (bb)
